Belge Türleri Belge türleri, somut bir nesne ya da kavrama ait aidiyetin resmi olarak gösterilmesini sağlayan, sahip olunan zilyetliğin ya da kullanım hakkının tüzel ya da şahsi olarak kime ait olduğunu gösteren, içeriği resmi yazışma kuralları ile belirlenmiş şekilde yazılan evraklardır. Kısaca, bir anlatım veya iddianın doğruluğunu, gerçeklerin, olayların doğruluğunu gösteren; hazırlayan ya da hazırlayanlar tarafından doğruluğu imzaları ile tasdik edilen evraklara da belge denilebilir. Belge genel olarak teknik yazışma kuralları çerçevesinde hazırlanır. Ancak, özel sektör ve şahıslar arasında hazırlanan belgelerde mümkün olduğunca belgenin konusu ön planda tutularak yazışma kurallarına pek önem verilmez. Belgedeki en önemli ayrıntı, silinti, kazıntı ve diğer sahtekarlıkların olup olmadığıdır. Teknik yazışma kuralları ikinci planda tutulur. Belge belli bir ölçüdeki kâğıt evrak olabileceği gibi, flash bellek, CD, DVD formatında da olabilir. Belge Türleri Ne İçin Hazırlanır? Günlük hayatımızın her yerinde belgelere rastlarız. Marketten yaptığımız alışveriş karşılığında aldığımız fiş bir belgedir. Bu belgeyi alarak marketin vergisini ödeyip ödemediğini kontrol ederiz. Aynı zamanda marketten aldığımız ürünün sahteliği ile ilgili bir şüphemiz olursa bu belge ile market hakkında soruşturma başlatabiliriz. Bunun gibi bütün alışverişlerimizde kullandığımız fiş ve faturalar hepsi belge niteliğindedir. Değerli Belge Türleri Nelerdir? Değerli belgeler, tapu, para, çek, senet, ruhsat, kimlik, pasaport ve hisse senedi gibi evraklardır. Örneğin, ev alırken evin tapusu bir belgedir. Tapu aynı zamanda değerli evrak niteliğinde bir belgedir. Şekil ve görüntüsü belli ölçülerde özel matbaalarda basılır. Sahtecilik olaylarında kullanma riski olduğundan güvenli saklanmalıdır. Her ne kadar noter tasdikli vekaletname vermeden tapu devri gibi bir durum söz konusu olamasa da, tapuyu ele geçiren tarafından zengin ve etkili görünerek çevrede dolandırıcılık yapılabilir. Para da değerli bir belgedir. Esasen takas aracıdır ve kullanımı sorumluluk doğurur. En çok sahtekarlığına başvurulan belge türüdür. Çek ise yine bir değişim aracıdır. Kullanıcısına belli şartlarda takas imkânı verir. Çoğunlukla vade uzatarak ilerleyen zamanlarda ödeme imkânı için kullanılır. Çek sahibi, çek üzerine yazdığı para miktarını, yazdığı tarihte çekin ait olduğu bankaya yatırmak zorundadır. Bu durumda adına çek yazılan kişi, çeki ilgili bankaya götürerek parasını çekebilir. Çek sahtekarlığı oldukça yaygındır. Para ve çek'ten başka diğer değerli belgeler de kendine has matbaalarda basılarak kullanıma sunulur. Bu belgeler kullanılırken özellikle sahtekarlık olup olmadığı uzman tarafından kontrol edilmelidir. Diğer Belge Türleri İki kişinin herhangi bir sözleşmesi bir belgeye bağlanabilir. Bu belge bir A4 kağıdına yazılır. Belgede her şey açık açık yazılır. Taraflar arasında vaat edilen şeyler olduğu gibi belgeye yazılır. Yazılı bilgiler dışında kalan sözlü beyanlara itibar edilmez. Ayrıca, bir kişi tarafından bir konu hakkında yazılan rapor bir belgedir. Bu belge ile istenilen bilgiler toparlanarak yazı haline getirilir ve bilgi isteyen kişiye sunulur. Başka bir belge şekli ise tutanaklardır. Tutanaklar, bir durumun tespiti için kullanılan belgelerdir. Çoğunlukla tutanak altı birkaç kişi ile imzalanır. Böylece durumun ne olduğuna dair bilgi diğer ilgililer tarafından da öğrenilmiş olup, tutanak daha çok adli mercilerin soruşturmalarına konu olan belge türleridir. Sonuç Belge türleri, günlük hayatta, resmi işlemlerde ve ticari faaliyetlerde büyük önem taşır. Doğru ve güvenilir belgeler, hukuki ve ticari ilişkilerin sağlıklı bir şekilde yürütülmesini sağlar. Bu nedenle, belgelerin hazırlanması, saklanması ve kullanılması süreçlerinde dikkatli olmak gereklidir. |