Geleneksel tiyatro türleri, denildiği zaman akıllara edebiyatımızda kökenleri çok eskiye dayanan eserler gelmektedir. Bu makalemizde sizlere bu türlerden birkaçını paylaşacağız. Bunların isimlerini şu şekilde sıralamak mümkündür:
Geleneksel Tiyatro Türleri Genel Özellikleri Nelerdir? Bilindiği üzere edebiyatımızda geleneksel tiyatro türleri Tanzimat Dönemiyle birlikte kazandırılmıştır. Bu tür seyirlik oyunlarının birçoğu komedi türünden ortaya çıkmıştır. Burada amaç seyircilere bazı konuları anlatıp eğitirken aynı zamanda da eğitmektir. Bu sebepten ötürü oyunların son kısımlarında oyunla ilgili olarak alınması gereken temel ders anlatılmaktadır. Bu tür oyunların daha önceden hazırlanmış olan bir senaryosu yani metni bulunmamaktadır. Doğaçlama adı verilen tekniğe başvurulmaktadır. Bu tür oyunların temeli çok eskiye dayanıp sözlü geleneğin bir ürünü olduğu için geleneksel tiyatro türleri için daha öncesinden herhangi bir yazılı metin çalışması yapılmaz. Oynanacak olan oyunun konusu bellidir. Oyunun gidişatına göre söylenmesi gereken birtakım beylik sözlerin dışında doğaçlama konulara yer verilmektedir. Geleneksel tiyatro türleri için herhangi bir yazar bulunmaması sebebiyle anonim eserler olarak bilinmektedir. Yani bu tür eserler halkın ortak malı olarak bilinmektedir. Bu tür komedilerde başlıca kullanılan güldürü ögeleri ise şunlardan oluşmaktadır:
Geleneksel Tiyatro Türleri Tarihçesi Türk tiyatrosu diğer tiyatrolarda olduğu gibi ortaya çıkması iki temel kaynaktan gerçekleşmiştir. Bunlardan birincisi olan tarih öncesi dönemlerden kalan dini merasimler ve ritüellerden oluşmaktadır. Bir diğer kaynak ise destan, masal ve efsane gibi türlerin kullanılması ve günlük hayatta alınmış olan farklı birtakım olaylar dizisidir. Bu iki unsur toplumun yaşamış olduğu farklı olaylar neticesiyle canladırılıp insanlara sunularak ilk tiyatro eserleri ortaya çıkmıştır. Ülkemizde de folklorik tiplerinden oluşan geleneksel tiyatro türleri halen sade tiyatro biçiminde kırsal kesimlerde insanlara sunulmaktadır. Bu tür oyunlar genellikle köy tiyatroları ya da köy seyirlik oyunları olarak bilinmektedir. En çok kukla, meddah, karagöz ile ortaoyunu sergilenmektedir. Bu süreç Batılılaşma süreciyle birlikte yavaş yavaş etkisini yitirmiştir. Tuluat tiyatrosunun ortaya çıkmasıyla birlikte yazılı metinlere dayalı tiyatroların ortaya çıktığı bilinmektedir. Bu tiyatroların başlangıç tarihi ise 19. Yüzyıla dayanmaktadır. Geleneksel tiyatro türlerinden orta oyunun devamı niteliğinde olan bu eserler daha da geliştirilerek senaryolaştırılmaya başlanmıştır. Bu türün önemli temsilcileri ise İsmail Efendi, Abdürrezzak, Hami Efendidir. Meşrutiyetten sonra ise Ali Rıza Efendi ve Naşid önemli sanatçılarıdır. Son dönemde ise İsmail Dümbüllü tuluat sanatında önemli eserler vermiştir. Tüluat niteliği taşıyan tiyatro türleri halen özel tiyatro olarak günümüzde canlandırılmaktadır. Geleneksel tiyatro türleri arasında bu tür halen halk arasında çok sevilmekte ve büyük ilgiyle takip edilmektedir. |