İhale Türleri
2886 sayılı Devlet İhale Kanunu ile 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu arasında çeşitli farklılıklar bulunmaktadır. İdareler, hem özel hukuk hem de kamu hukuku kurallarına göre bazı sözleşmeler yapabilirler. İdarenin özel hukuk kurallarına tabi olarak yaptığı sözleşmelerin konusu mal ve hizmet alımı ile yapım işleridir. Her iki kanuna göre yapılan ihaleler sonucu düzenlenen sözleşmeler, özel hukuk hükümlerine göre tanzim edilir ve aradaki ilişkiye de özel hukuk hükümleri uygulanır.
4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Türleri
- Açık İhale Usulü: Açık ihale usulü, tüm isteklilerin rahatlıkla teklif verebildiği bir ihale türüdür. Bu yöntem, şeffaflık ve rekabetin en üst seviyede sağlanmasını amaçlar.
- Belli İstekliler Arasında İhale Usulü: İdare tarafından yapılan ön değerlendirme sonucu yalnızca ön yeterlik aşamasında yeterliği kabul edilenlerin teklif sunabildiği ihale yöntemidir. Bu ihale türünde yaptırılacak işler genellikle teknik birikim ve teknoloji gerektirir niteliktedir.
- Pazarlık Usulü: Açık ihale usulü veya belli istekliler arasında ihale usulünde herhangi bir teklif çıkmaması veya beklenmeyen durumların ortaya çıkması gibi (afet, salgın gibi) ihalenin acil yapılması zorunluluğunun ortaya çıktığı durumlarda başvurulan ihale yöntemidir.
- Doğrudan Temin Usulü: Doğrudan temin usulü, bir ihale usulünden ziyade bir çeşit alım yöntemidir. İhtiyaç duyulan malzemenin alımı ilk alımdan itibaren üç yıl içerisinde tekrarlanıyorsa bu yönteme başvurulabilir. Büyükşehir belediyelerinde 15 milyar TL, diğer idarelerde ise 5 milyar TL'yi aşmayan ihaleler bu usulde yaptırılabilir.
- Tasarım Yarışmaları: Tasarım yarışmaları da bir alım usulü çeşidini oluşturur. İdarelerin mimarlık, mühendislik, şehir tasarım projeleri, kentsel planlama gibi hizmet alımları bu yöntem sayesinde gerçekleştirilir. Tasarım yarışmaları ilan ve jüri değerlendirmelerine tabi tutulabilir.
2886 Sayılı Kanuna Göre Yapılan İhale Türleri
- Açık Teklif Usulü: İsteklilerin tekliflerini açıkça sunduğu ve herkesin tekliflerini görebildiği ihale yöntemidir.
- Kapalı Teklif Usulü: İsteklilerin tekliflerini kapalı zarflar içinde sunduğu ve zarfların açılması ile tekliflerin değerlendirildiği ihale yöntemidir.
- Belli İstekliler Arasında Kapalı Teklif: İdare tarafından belirlenen isteklilerin kapalı zarflar içinde tekliflerini sunduğu ihale yöntemidir.
- Pazarlık Usulü: İdare ile istekliler arasında doğrudan pazarlık yapılarak gerçekleştirilen ihale yöntemidir.
- Yarışma Usulü: Belirli bir konuda en iyi çözümün bulunması amacıyla düzenlenen ve katılımcıların projelerini sunduğu ihale yöntemidir.
Her iki kanun kapsamında düzenlenen ihaleler, kamu kaynaklarının etkin ve verimli kullanılması amacıyla belirli kurallara tabi tutulmuştur. İhale süreçlerinin şeffaf ve rekabetçi olması, kamu yararının en üst düzeyde sağlanmasını amaçlamaktadır.
|
