Sözlük Türleri; bu yazımızda sizlere sözlük türleri hakkında bilgiler vereceğiz. Sözlük bir dildeki kelimelerin çeşitli yönlerden anlamlarını veya farklı dillerdeki anlamlarını açıklamaya çalışan yazılı belgelerdir. Sözlükler İngilizce – Türkçe sözlük gibi bir lisanın başka bir lisana göre karşılığını göstermek için kullanıldığı gibi, bulmaca sözlüğü ya da Ulysses Sözlüğü gibi bir kitapta ne anlatıldığını daha iyi anlayabilmek gibi farklı nedenler ile yazılabilir. Yukarıda belirttiğimiz gibi sözlükler birçok farklı amaç için yazılabilir. Bu nedenle sözlükler bir ayrıma tabi tutulmaz zorunda kalmış. Pek çok sözlük türü ortaya çıkmıştır. Sözlük türlerinden önemli olarak görülen bazı sözlükler şunlardır; Sözlük Türleri Etimoloji Sözlükleri: Sözlük türlerinden biri olan etimoloji sözlüğü sözcüklerin kökenini araştırır. Sözcüğün hangi kelimeden türediği, hangi dil kökeninden geldiği gibi şeyler hakkında bilgi verir. Mesela “baskül” kelimesi Fransızcadaki “bascule” (Bir eksen üzerinde oynayan çubuk tahteravalli, her çeşit terazi) sözcüğünden alıntıdır. Frarsızca da bu söz ise “baculer” (Tepmek, tekme atmak) fiilinden türetilmiştir. Argo Kelimeler Sözlüğü: bir dildeki argo kelimelerin anlamlarını açıklayan sözlük türlerinden birisidir. Kısaltmalar Sözlüğü: bir dildeki kısaltmaların ne anlama geldiğini açıklayan sözlük türlerinden birisidir. Eş, Zıt Anlamlı Anlamlı Kelimeler Sözlüğü: bir kelime ile aynı anlama gelecek kelimerin neler olduğunu ya da zıt anlama gelen kelimelerin neler olduğunu gösteren sözlük türlerinden birisidir. Deyimler Sözlüğü: bir dilde deyim olarak kullanılan söz ya da söz öbeklerinin ne anlama geldiğini açıklar. Atasözleri Sözlüğü: bil dildeki atasözlerinin ne anlama geldiğini açıklamaya çalışır. Yeni Kelimeler Sözlüğü: özellikle teknolojinin gelişmesi ya da günlük hayattaki bazı gereklerden dolayı bir dilden başka bir dile geçmiş olan yabancı kelimelerin kendi dilindeki karşılığını gösteren sözlük türüdür. Mesela ‘Plaket: Onurluk'ya da “Çip: Yonga” gibi. Kullanılmayan Kelimeler Sözlüğü: bir dilde zamanında kullanılmış ancak zamanla kimse o kelimeleri kullanmadığı için unutulmuş olan kelimeleri yeniden dile kazandırmak için, halka hatırlatmak için yazılan sözlüklerdir. Bu yazımızda sizlere sözlük türleri hakkında bilgiler vermeye çalıştık yukarıda saydıklarımız dışında yazar eser sözlüğü, mecaz anlamlar sözlüğü ya da dil bilgisi ve dil terimleri sözlüğü gibi daha pek çok sözlük türleri de vardır. Umarım sizin için yararlı bir yazı olmuştur. İyi günler. |