Dil anlatım anlatım türleri, dil ve anlatım dilimizin kurallarını ele alan bir daldır. Anlatım türleri ise yazı türlerinde kullanılan dil ve yöntem türlerini belirten bir başlıktir. Yazılan yazılarda yazının türüne en uygun olan anlatımı yapmak için bilmemiz gereken bir konudur. Dil anlatım anlatım türleri kendi arasında alt başlıklara ayrılmaktadır. Şimdi bunları inceleyelim. Dil anlatım anlatım türleri Betimleyici anlatım, Betimleyici anlatım sözcükler ile resim yapma o anı gözünde canlandırma işidir. Duyularımızın hissettiklerini bire bir yazıya aktaran bir yazı türüdür. Betimleme de asıl olan görselliktir. Kişinin iç veya dış özelliklerini olduğu gibi anlatır. Roman hikâye tiyatro gezi yazısı ve şiir türlerinde kullanılan bir anlatım türüdür. Öyküleyici anlatım, bu anlatım türünde hikâye şeklinde bir olay vardır. Bir olay anlatılır. Olaylar birbirinin ardı sıra gerçekleşir. Çoğunlukla haber kipleri kullanılır. Okuyucuya bir hikâye anlatma havası hakimdir. Belli bir zaman dilimi kullanılır. Kişi yer ve zaman bellidir. Roman ve hikâye türlerinde kullanılan bir anlatım türüdür. Düşünce yazılarında kullanılmaz. Öyküleyici anlatım türlerinde olay olmak zorundadır. Öğretici ve sanatsal metinlerde kullanılan bir türdür. Üçüncü şahsın adında anlatılır. Kelimeler mecaz ve yan anlamlar da kullanılır. Öğretici anlatım, bu anlatım türü bilgi vermek amacıyla kullanılan bir türdür. Amaç okuyucuyu bir konuda bilgilendirmek ve ona bir şeyler öğretmektir. Dil göndergesel işlev de kullanılır. Mecaz ve söz sanatlarına yer verilmez. Kelimeler gerçek anlamlarında kullanılır. Nesnel cümleler kullanılır. Objektif yazı türlerinde en çok başvurulan anlatım türüdür. Gereksiz söz tekrarları yapılmaz. Dil açık sade ve anlaşılır bir yapıdadır. Yoruma kapalıdır. Cümlelerde kısa ve kesin bilgiler vardır. Açıklayıcı anlatım, öğretici metinlerde deneme fıkra ve makaleler de kullanılan anlatım türüdür. Amaç açıklamak öğretmek olduğu için düşünceyi geliştirme yöntemleri kullanılır. |