Göç türleri, göç, insanların yaşadıkları bölgelerden başka yerlere kalıcı veya geçici olarak gitmeleridir. İnsanları göçe iten bazı nedenler vardır. Bu nedenler erozyon, kuraklık, deprem, sel, volkanizma gibi doğal afetler olabilir. Bunun yanında savaş, nüfus mübadelesi, sınır değişikliği gibi siyasi nedenler; iş imkânları gibi ekonomik nedenler ve eğitim, sağlık gibi sosyal nedenlerde göçe sebep olabilmektedir. Her yapılan göç, bir nedene bağlı olmasından dolayı birçok göç türü oluşmuştur.
Bu göç türleri şunlardır - Mübadele göçü: İki ülke arasında yapılan anlaşmaları esas alarak iki ülkedeki nüfusların karşılıklı olarak yer değiştirmesine mübadele göçü denir. Ülkemiz bu göçü 1922 yılında Yunanistan'da bulunan Türkler ve Anadolu'da bulunan Rumlar arasında yapmıştır. İstiklâl Savaşı'nın ardından yapılan Lozan Barış Antlaşması neticesinde bu karar alınmıştır. Bu göç insanların gönüllü olarak yaptığı bir göç olmayıp, zorunluluğa dayanmaktadır.
- Beyin göçü: Başarılı ve yetenekli birçok insanın bilim, teknik gibi alanlarda daha çok gelişebilmek ve bu alanları daha çok geliştirebilmek adına yapılan göçlerdir. Bu göçler başka ülkelere giderek yapılmaktadır. Yetenekli elemanların yeteneklerini gösterebilecekleri ve daha iyi çalışma olanakları sağlayan bir ülkeye göç etmeleriyle oluşur. Beyin göçü genellikle sanayileşmiş ülkelere yapılmaktadır. Gelişmemiş veya az gelişmiş olan ülkelerin nitelikli elemanlarını bu şekilde kaybetmeleri, ülkeler arasındaki gelişmişlik farkını da oldukça açmaktadır. Hindistan, Fas, İran, Pakistan gibi ülkeler birçok beyin göçü verirken; ABD, Kanada, Almanya, Fransa gibi ülkeler beyin göçü almaktadır.
- İşçi göçü: İşçilerin uzun veya kısa süreli olarak başka bir ülkeye çalışmaya gitmesidir. Başka ülkelerin daha iyi çalışma olanakları sunmasıyla oluşmaktadır. İşçi göçü Sanayi Devrimi'nden sonra yoğunluk kazanmış, Avrupalı ülkelerin sanayileşmesi ile işçiye ihtiyaç duyulmuştur. Türkiye'de bu sanayileşme döneminde Almanya'ya birçok kez işçi vermiştir.
- Zorunlu göç: İnsanların isteğine bağlı olmadan savaş veya doğal afet gibi durumlarda yapılan göçlerdir. Bu göç, bölgede daha fazla kalmanın can ve mal kaybına yol açabileceğinden dolayı yer değiştirmeye mecbur kalınmayla yapılır.
- Gönüllü göç: İnsanların iş, güç sahibi olmak adına yaptıkları bir göç türüdür. Bu göç, beyin göçü ve işçi göçünü de kapsar.
|
